Heupdysplasie

Waardoor ontstaat HD?

Heupdysplasie is een zogenoemde multifactoriële aandoening. 

Dwz dat er meerdere factoren een rol spelen;

 1. Erfelijkheid

Heupdysplasie is voor ongeveer 30% een erfelijk bepaalde aandoening.

HD-vrije ouders kunnen pups krijgen die wel HD ontwikkelen. Andersom kunnen uit ouders met HD ook HD-vrije pups geboren worden.

De kans op het laatste is echter een stuk kleiner.

Het wordt dan ook ten sterkste afgeraden om met honden te fokken die HD D hebben.   

 2. Externe factoren als voeding en beweging

Overgewicht en verkeerd gebruik van voedingssupplementen kunnen het ontstaan van HD in de hand werken.

Daarnaast is ook overmatig beweging als traplopen en springen een niet te onderschatten factor in het ontwikkelen van HD.

 Heupdysplasie (HD)

Er zijn echter ook honden met meer of minder ernstige misvormingen van de heupgewrichten, die daarvan geen last lijken te hebben. 

De beoordeling van het gangwerk van deze honden geeft onvoldoende informatie over de toestand van de heupgewrichten. 

Meer informatie hierover kan worden verkregen door het maken van röntgenfoto's van de heupgewrichten. 

Elleboogdysplasie

 Elleboogdysplasie is een verzamelnaam voor een aantal voornamelijk erfelijke aandoeningen aan de ellebogen van de hond. Deze aandoeningen veroorzaken pijn en dus kreupelheid bij de hond. De aandoeningen treden al op in het eerste levensjaar (4-12 maanden).

Incongruentie

Wanneer de ellepijp en het spaakbeen niet goed op elkaar aansluiten spreken we van incongruentie. De incongruentie wordt veroorzaakt doordat het ene bot te lang of te kort is t.o.v. het andere. Door middel van een operatie is dit redelijk goed te verhelpen, al zijn het geen lichte operaties. De incongruentie kan LPC, LPA en OCD veroorzaken

 LPC

Een LPC of "Los Processus Coronoideus" is een los stukje bot van de ellepijp in het ellebooggewricht.  Dit processus Coronoideus bevindt zich onder in het ellebooggewricht. Heeft een hond last van een LPC dan is het zaak dit losse stukje bot zo snel mogelijk te verwijderen 

LPA

Het Processus Anconeus is een botpunt van de ellepijp dat zich aan de bovenkant van het ellebooggewricht bevindt.  Tijdens de groeifase hoort het Processus Anconeus vast te groeien aan de ellepijp. Wanneer dat niet gebeurt, spreekt men van een LPA, een Los Processus Coronoideus. Ook een LPA dient zo snel mogelijk verwijderd worden om artrosevorming te voorkomen.

 OCD

OCD of Osteochondrosis Dissecans is een beschadiging van het kraakbeen. Zeker wanneer een stuk kraakbeen los komt te liggen kan dit flink pijnlijk zijn voor de hond. Ook een OCD dient op korte termijn verwijderd te worden om artrosevorming tegen te gaan. De verwijdering d.m.v. artroscopie verdient de voorkeur. 

 Wat is de oorzaak van elleboogdysplasie?

Elleboogdysplasie is een multifactoriele aandoening wat wil zeggen dat er meerdere oorzaken zijn. Erfelijkheid speelt een grote rol, maar ook trauma, voeding en stofwisseling zijn belangrijke factoren binnen elleboogdysplasie. De mate van overerving is polygenetisch, dat betekent dat er meerdere genen betrokken zijn bij de ontwikkeling van elleboogdysplasie. Dat maakt het uitselecteren via de fokkerij ook zo lastig.

Kruisbanden

Meest voorkomende traumatische oorzaken van het scheuren van kruisbanden

De meest frequente oorzaak van een gescheurde kruisband of "voetballersknie" is een plotse draaibeweging van het onderbeen, terwijl het bovenbeen immobiel blijft. Dit zorgt voor een torsie binnenin de knie, waardoor de voorste kruisband doorscheurt.

Klassieke verhalen zijn: "Mijn hond is achter een konijn aangegaan en kwam plots op 3 poten terug."; "Mijn hond is met zijn poot in een putje blijven steken."

Oorzaak

De kruisbanden zijn twee banden die kruislings tussen scheenbeen en dijbeen gespannen zitten. Ze dienen om deze twee botten - ten opzichte van elkaar - vast te houden. 

Het is meestal de voorste kruisband die scheurt. Als deze band kapot is, heb je te maken met een instabiele knie. Dijbeen en scheenbeen schuiven over elkaar, waardoor de meniscus, die tussen deze botten ligt, overbelast wordt en ook kan scheuren.

De grootste kans om een kruisband te scheuren is een combinatie van overstrekken en draaien van de knie. Dit gebeurt bijvoorbeeld wanneer het dier in een gat stapt, uitglijdt, of met spelen een ongelukkige beweging maakt.

Hoever is een gescheurde kruisband erfelijk

Op heden zijn er geen indicaties voor een erfelijke factor van kruisbandscheuren. 

Eventuele anatomische oorzaken van een kruisbandscheur 

Bepaalde abnormale botconformaties kunnen leiden tot een hogere kans op kruisbandscheuren. Honden met O-benen of met een chronische losse knieschijf (patellaluxatie) zijn vatbaarder dan normale honden. Honden met een sterk afhellend tibiaal plateau (= achterste steunpunt van de knie) vertonen een verhoogde stress op de voorste kruisband met een hogere kans op scheuren tot gevolg.

Hoe kunnen we een kruisbandscheur vermijden

Aangezien het meestal gepaard gaat met een trauma, is vermijden van plotse traumata de enige mogelijkheid om de kans op een kruisbandscheur te verminderen. Aangezien honden echter dieren zijn en dieren nog steeds onvoorspelbaar uit de hoek kunnen komen, is het haast onmogelijk om dergelijke letsels te vermijden.

Maagdilatatie - Maagtorsie - Maagkanteling  Maagdilatatie en/ of maagtorsie syndroom

A. Wat is een maagdilatatie of een maagtorsie

De maag is een zakvormig orgaan, met een ingang (de slokdarm) en een uitgang (de twaalf-vingerige darm of dunne darm). De maag hangt eigenlijk vrij in de buikholte en ligt op de buikbodem direct achter het middenrif.

Als er plotseling veel gas geproduceerd wordt in de maag, en wel sneller dan dat dat gas kan worden uitgeboerd en/ of naar de dunne darm getransporteerd, gaat de maag uitzetten. Als dit uitzetten (dilatatie) erg snel en heftig verloopt, heeft de maag de neiging                                                                                                                                                 om als een soort ballon "op te stijgen” door al dat gas.

B. Wat zijn de mogelijke gevolgen van een maagdilatatie of maagtorsie?

Door de enorme wandspanning kan er geen bloed stromen door de bloedvaatjes in de maagwand, waardoor deze zal afsterven als de situatie lang genoeg aanhoudt. Bovendien drukt de maag via het middenrif sterk op het hart, waardoor ook de bloedvoorziening van de hartspier in de problemen komt en er "hartinfarcten” kunnen optreden.

Bij een torsie (draaiing) van de maag draait de milt vaak mee, waardoor de vaten van en naar de milt afgeknepen kunnen worden en door bloedstolsels voorgoed ondoorgankelijk zullen worden. De milt zal dan afsterven.  Al deze mogelijke gevolgen zijn zeer levensbedreigend voor de hond: alleen als een dierenarts zeer tijdig kan ingrijpen zal het dier deze aandoening kunnen overleven.

C. Welke dieren krijgen een maagdilatatie of -torsie

Met name grotere hondenrassen, zoals de Fila Brasileiro,  Duitse dog, Berner Sennen of Duitse herder, zijn gevoelig voor een maagdilatatie of –torsie.

Risico vormt het eten van een behoorlijke hoeveelheid voedsel dat na de maaltijd kan gaan zwellen door opname van water, zoals alle droge hondenbrokken.

Gasvorming zal dan met name ontstaan door beweging, bijvoorbeeld uitlaten of spelen na de maaltijd. Indien een hond eenmaal een maagdilatatie gehad heeft, is de kans groot dat dit nog een keer kan gebeuren.

Preventie wordt dan een uiterste noodzaak.

D. Wat kan ik doen ter preventie van een maagdilatatie of -torsie

Geef de hoeveelheid voer die de hond per dag nodig heeft verdeeld over de dag in 4 porties. Geef het liefst nat, licht verteerbaar voer, dus blikvoer of geweekte brokken. Laat het dier niet teveel water tegelijk drinken, maar vaker over de dag verspreid kleine hoeveelheden.

Laat de hond altijd uit vóór het eten en laat hem/ haar na het eten met rust!

 E. Hoe herkennen we een maagdilatatie of -torsie

De hond krijgt problemen kort na de maaltijd. Het dier lijkt benauwd en pijnlijk; wil steeds staan of lopen met de kop gestrekt naar voren of beneden en lijkt te moeten braken zonder dat er "iets komt” .

Na enkele ogenblikken valt vaak duidelijk op dat de buik, met name links vlak achter de ribboog "opzwelt” en hard wordt.

F. Wat is er aan te doen

Een maagdilatatie of -torsie is een spoedgeval ! U dient direct de (dienstdoende) dierenarts te bellen en te melden dat u er aan komt met een mogelijke maagtorsie.

De dierenarts zal proberen de maag te sonderen door een slang te laten inslikken, om de maag te kunnen legen en spoelen. Indien dit niet lukt zal de druk via een punctie met een naald moeten afnemen.

Indien er sprake is van een torsie (wordt vastgesteld door middel van een röntgenfoto) zal de maag vervolgens tijdens een buikoperatie teruggedraaid worden en aan de buikwand vastgezet.

De eventuele shock zal worden bestreden middels infusen, de bewegelijkheid van de maag wordt met medicijnengestimuleerd en mogelijk zullen antibiotica en pijnstillers voorgeschreven worden.

 G. Wat zijn de vooruitzichten

Afhankelijk van de bevindingen vóór het ingrijpen door de dierenarts (is de hond al in shock; is er sprake van een onregelmatige pols door hartschade?) en tijdens de eventuele operatie (is de maagwand al afgestorven zijn de vaten van de milt nog levensvatbaar; blijkt het hart van de hond de narcose te kunnen verdragen?) zal het dier deze acute aandoening wel of niet overleven.

De kans op shock en andere complicaties wordt snel groter naarmate de aandoening langer bestaat. Ook de dagen na de acute aandoening zijn kritiek.

Al heeft het dier de dilatatie en het ingrijpen op zich overleeft, door de mogelijke schade aan de maagwand en het hart, maar ook de lever en de nieren, kan het dier nog levensbedreigende problemen krijgen.

De rest van het hondenleven is het dier gevoeliger geworden dan andere honden voor een herhaling van de maagdilatatie of –torsie.

De eerder beschreven preventieve maatregelen dienen dan ook blijvend en consequent toegepast te worden.

Indien bij een eerdere operatieve ingreep de maag is vastgezet, is de kans op een dilatatie aanzienlijk kleiner geworden, maar nooit geheel afwezig.